Wszystkie te zabawy ( i wiele innych ) wykorzystywałam w swojej pracy, niektóre modyfikując bardziej, inne mniej. Wszystko zależało od dziecka, jego potrzeb i możliwości. Przed wdrożeniem jakiegokolwiek ćwiczenia należy postawić sobie pytanie: Jaki cel ma to ćwiczenie? Czy jest odpowiednie dla tego dziecka? Jeśli znajdziemy odpowiedź to pół sukcesu już za nami 🙂

MOTORYKA MAŁA

Kuchenne rewolucje

Przygotowujemy deseczkę do krojenia oraz akcesoria kuchenne np. nożyk, foremka do babeczki, wałek oraz ciastolinę. Inicjujemy zabawę w kuchnię/gotowanie. Komentujemy czynności dziecka oraz używamy wyrażeń dźwiękonaśladowczych, np. CIACH, BAM. Zabawa polega na wykonywaniu takich czynności jak, np.: wałkowanie, krojenie ciasta, wkładanie ciasta do foremki.

Rysowanie i śpiewanie

Przygotowujemy dużą kartkę papieru (A3) oraz kredki. Śpiewamy lub recytujemy rymowankę rysując jednocześnie. Duże koło – hop, małe koło – hop, tutaj uśmiech, oczy. Jedno ucho, drugie ucho, tutaj nos uroczy. Jedna noga, druga, trzecia, no a tutaj czwarta. A tu ogon taki długi. Kto to, czy to lalka? Nieeee, to jest pies Franka. Dziecko obserwuje. Jeśli dziecko jest zainteresowane, ponownie śpiewamy i rysujemy, zachęcając dziecko do dołączenia. Jeśli nie jest w stanie wykonać ćwiczenia wspomagamy je motorycznie, czyli ręką dziecka rysujemy poszczególne elementy, śpiewając.

MOTORYKA DUŻA

Skaczę tu, skaczę tam…

Zabawa ruchowo – słowna. Rozkładamy na podłodze poduszki, tak, aby można nad nimi przeskakiwać. Najpierw skacze osoba dorosła mówiąc: Skaczę tu, skaczę tam a na koniec zrobię bam i na koniec udajemy, że upadamy razem ze słowem bam. Zabawę można modyfikować, zamiast rymowanki można z każdym podskokiem wypowiadać samogłoski albo sylaby np. O – o – o – ooooooooo. Przy ostatniej poduszce udajemy, że nas parzy i dłużej wypowiadamy samogłoskę O, robiąc przy tym skrzywioną minę/ lub sylaby np. pa – pa – pa – paaaaaaaaaa, udajemy, że poduszka parzy i uciekamy od niej. Czekamy na reakcję dziecka. W razie trudności wykonujemy ćwiczenie razem z dzieckiem.

Jadę, płynę, lecę

Inicjujemy zabawę muzyczno-ruchową Jadę, płynę, lecę. Śpiewając prezentujemy dziecku sposób wykonywania ruchów. Czekamy na reakcję dziecka. Jeśli nie reaguje, wspomagamy je motorycznie. Siedzimy naprzeciwko dziecka.

Piosenka Jadę, płynę, lecę

PERCEPCJA SŁUCHOWA

Jest – nie ma

Inicjujemy zabawę grzechotką. Kiedy gramy, z entuzjazmem wskazujemy na grzechotkę i mówimy JEST, pokazując, że słyszymy dźwięk. Można przy dźwięku biegać/ skakać – ruch połączony z dźwiękiem. Kiedy przestajemy grać, rozkładamy ręce w geście NIE MA i przestajemy biegać/ skakać. Pokazujemy w ten sposób, że coś się zmieniło. Obserwujemy reakcję dziecka. Pytamy dziecko Chcesz grać ? i staramy się odczytać niewerbalne lub werbalne komunikaty, komentując np. Widzę/słyszę, że chcesz grać. Widzę/słyszę, że nie chcesz grać. Jeśli dziecko jest zainteresowane, oddajemy mu instrument i komentujemy jego czynności związane z dźwiękiem JEST/NIE MA.

Co ja w tym pudełku mam?

Przygotowujemy figurki zwierząt, chowamy je do pudełka. Trzymając w ręku pudełko śpiewamy Co ja w tym pudełku mam, pudełku mam, pudełku mam. Co ja w tym pudełku mam, co tutaj jest? Potrząsamy pudełkiem, nasłuchujemy dźwięków wydawanych przez przedmioty, zachęcamy dziecko do tego samego. Wspólnie z dzieckiem pukamy w pudełko mówiąc PUK PUK. Jeśli dziecko nie powtarza, wspomagamy je motorycznie. Wyjmujemy jedną figurkę i komentujemy czynności np. Pies idzie. Pies stoi. Czekamy na reakcję dziecka i komentujemy np. Widzę, że chcesz jeszcze/ Widzę, że chcesz kończyć zabawę. Po wyjęciu wszystkich zwierząt, prosimy dziecko: Daj do pudełka kota/ psa/ krowę. W razie potrzeby wspomagamy motorycznie.

Jeśli to konieczne wspomagamy przekaz werbalny, gestami KONIEC/JESZCZE zaczerpniętymi z Programu Językowego Makaton (system gestów oraz symboli graficznych).

PERCEPCJA WZROKOWA

Taki sam – konkret

Przygotowujemy figurki zwierząt w dwóch egzemplarzach. Część figurek ustawiamy na dywanie, część chowamy do pudełka. Nazywamy zwierzęta ustawione na dywanie mówiąc: Kto to? To świnia. Świnia robi i – i – i itd. Następnie pukamy w pudełko, zachęcamy dziecko do zrobienia tego samego. Razem z dzieckiem wyciągamy jedną figurkę komentując: Oooo, kto to? To pies. Piec robi hau – hau. Wskazując na figurki na podłodze prosimy dziecko: Znajdź takie samo.

Plansza sytuacyjna

Przygotowujemy planszę sytuacyjną, nazywamy elementy na planszy i opisujemy co się na niej dzieje. Część elementów zakrywamy wcześniej karteczkami. Próbujemy oderwać jedną karteczkę, udając, że sprawia nam to dużo trudności – odpowiednia mimika i artykułowanie samogłoski y – y – yyyyyy. Po oderwaniu kartki, nazywamy to, co znajdowało się pod nią np. Oooo, to drzewo. Poszukaj, gdzie jest drzewo? Mówiąc to wskazujemy na salę, gdzie w różnych miejscach przyczepione są ilustrację znajdujące się na planszy.

KOMUNIKACJA

„Panie Janie” inaczej

Przygotowujemy piłkę do masażu, siadamy przed dzieckiem i śpiewając do melodii Panie Janie, masujemy poszczególne części ciała Tu jest ręka, tu jest ręka, ręka jest, ręka jest, tu jest, tu jest noga, tu jest, tu jest noga, brzuszek też, brzuszek też. Czekamy na reakcję dziecka, pytamy Chcesz jeszcze? Komentujemy zachowanie dziecka, np.: Widzę, że patrzysz na piłkę/ Widzę, że się cieszysz/ Widzę, że pokazujesz jeszcze/ Widzę, że chcesz kończyć. Staramy się reagować adekwatnie do komunikatu.

Książeczka „Pierwsze słowa”

Przygotowujemy książeczkę z ruchomymi elementami, starając się dopasować tematykę do zainteresowań dziecka, np. Pierwsze słowa. Zwierzęta domowe. Każdej stronie przypisujemy różne samogłoski lub sylaby. Poruszając elementami na danej stronie, wypowiadamy określony dźwięk (ruch = słowo), zachowując przy tym ekspresyjną mimikę. Wskazując na dziecko mówimy np. Teraz Kamil i jego palcem poruszamy element wypowiadając przypisany dźwięk. Przechodząc do kolejnych stron robimy pauzę, czekamy aż dziecko zakomunikuje nam, że chce jeszcze. Siedzimy przodem do dziecka, aby mogło obserwować naszą mimikę, a my jego reakcję.